Η άνοδος του κόστους στις βιομηχανίες, που επηρεάζει σχεδόν όλους τους κατασκευαστές, απειλεί την ανάκαμψη. Τον Σεπτέμβριο, οι Γερμανοί κατασκευαστές είδαν το κόστος τους να αυξάνεται κατά 14,2% σε έναν χρόνο. Η χώρα της πιο ισχυρής βιομηχανίας στην Ευρώπη δεν είχε βιώσει τέτοιο ρυθμό από τον Οκτώβριο του 1974, δηλαδή μετά το πρώτο πετρελαϊκό σοκ.
Στη Γαλλία η αύξηση έφτασε το 10% και στην Κίνα το 10,7%. Εν προκειμένω: αφορά την αύξηση της τιμής του πετρελαίου, των μετάλλων, της ηλεκτρικής ενέργειας, των θαλάσσιων μεταφορών και διαφόρων εξαρτημάτων, που είναι δύσκολο να αποκτηθούν σήμερα.
Το κόστος παραγωγής σε βιομηχανίες κατασκευαστών, αυξάνεται πολύ γρήγορα σε όλο τον κόσμο, ενώ είχε μειωθεί ελαφρά το 2020.
Επιδείνωση των ελλείψεων στην Ευρώπη
Το ερώτημα είναι ποιο μέρος αυτού του κόστους θα μετακυλιστεί στις τιμές πώλησης και, ως εκ τούτου, θα τροφοδοτήσει τον πληθωρισμό και ποιο μέρος θα απορροφηθεί από τα εταιρικά περιθώρια. Στην ευρωζώνη, «οι μέσες τιμές που χρεώνονται για αγαθά και υπηρεσίες έχουν αυξηθεί με ρυθμό ασύγκριτο για περισσότερα από είκοσι χρόνια, μια τάση που αναμφίβολα θα έχει επιπτώσεις στις τιμές καταναλωτή τα επόμενα χρόνια», λέει ο Chris Williamson, επικεφαλής οικονομολόγος στο IHS Markit. Όλοι οι κατασκευαστές θέλουν να ξαναφτιάξουν τα αποθέματά τους και όλοι θέλουν να αγοράσουν τον ίδιο τύπο αγαθών ταυτόχρονα με το άνοιγμα των οικονομιών. Επιπλέον, «οι ελλείψεις, οι δυσκολίες εφοδιασμού και τα προβλήματα στις μεταφορές επιδεινώθηκαν ξανά τον Οκτώβριο», σύμφωνα με την IHS Markit.
Όμως, «όταν εξετάζουμε μακροπρόθεσμα, ο δείκτης τιμών παραγωγού είναι πολύ πιο ασταθής από αυτόν των τιμών καταναλωτή», δήλωσε ο Bruno De Moura Fernandes, οικονομολόγος της Coface. «Πρώτον, επειδή η τιμή των υπηρεσιών, όπως τα ενοίκια, για παράδειγμα, αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ήμισυ του υπολογισμού του πληθωρισμού και η τιμή των υπηρεσιών είναι πιο σταθερή. Στη συνέχεια, εάν οι εταιρείες πιστεύουν ότι η αύξηση του κόστους είναι προσωρινή, τείνουν να πάρουν αυτή την αύξηση στα περιθώρια κέρδους τους», εξηγεί.
Κίνδυνος για βιομηχανίες με χαμηλά περιθώρια
Μέχρι εδώ καλά. «Προς το παρόν, στην Ευρώπη, δύσκολα μπορούμε να δούμε τις συνέπειες των δυσκολιών εφοδιασμού και των ελλείψεων στον δείκτη τιμών καταναλωτή», σημειώνει ο οικονομολόγος της Coface. Με τη ζήτηση επί του παρόντος ισχυρή, οι εταιρείες μπορεί να τείνουν να βλέπουν αυτή την περίοδο ως ευκαιρία να κερδίσουν μερίδιο αγοράς, τουλάχιστον αρχικά».
Τα προβλήματα όμως έρχονται. Για τον Ludovic Subran, επικεφαλής οικονομολόγο της Allianz, «το πρόβλημα είναι ότι εάν οι δυσκολίες εφοδιασμού επιμείνουν και η πίεση στα περιθώρια αυξηθεί, τότε ο πιστωτικός κίνδυνος θα ανακάμψει σαφώς μεταξύ των πιο αδύναμων μεταξύ τους».
Δεν είμαστε ακόμη εκεί, αλλά δεν θα αργήσει να έρθει αυτή η κατάσταση, ειδικά μεταξύ των προμηθευτών αυτοκινήτων που αντιμετωπίζουν επίσης τη διακοπή της παραγωγής από τους πελάτες τους, τους κατασκευαστές αυτοκινήτων. «Οι κρίσεις προσφοράς εξωτερικής προέλευσης, όπως συμβαίνει σήμερα στις αλυσίδες αξίας, επιλύονται συχνότερα με πτώση της παραγωγής παρά με αύξηση των τιμών», εκτιμά ο Gilles Moëc, διευθύνων σύμβουλος. οικονομολόγος της Axa IM, η οποία δεν πιστεύει σε μια αύξηση του πληθωρισμού.
Προς αύξηση του πληθωρισμού;
Ωστόσο, εάν η άνοδος του κόστους στις βιομηχανίες, υλοποιηθεί τελικά στις τιμές καταναλωτή, τότε οι κεντρικές τράπεζες, των οποίων ο στόχος να διατηρήσουν τον πληθωρισμό γύρω στο 2%, θα κληθούν στην πρώτη γραμμή.
«Αντιμετωπίζοντας ένα σοκ προσφοράς που επιτείνει τον πληθωρισμό, οι κεντρικές τράπεζες δεν μπορούν να κάνουν πολλά, καθώς οι συνέπειες αυτού του σοκ δεν είναι ορατές στην εξέλιξη των μισθών», δήλωσε ο Gilles Moëc. Αυτό μπορεί να συμβαίνει στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου, αντιμετωπίζοντας την αύηξηση του πληθωρισμού, η Τράπεζα της Αγγλίας εξετάζει την ομαλοποίηση της νομισματικής της πολιτικής και στη συνέχεια την αύξηση των επιτοκίων της. Αυτό ενέχει κίνδυνο να σπάσει η ζήτηση και άρα η ανάκαμψη χωρίς μείωση του πληθωρισμού. Θα είναι μια δοκιμασία για άλλες κεντρικές τράπεζες, που επιθυμούν να αποφύγουν το λάθος της οικονομικής πολιτικής.
Για τους κατασκευαστές, ωστόσο, υπάρχει ελπίδα. «Εάν επιβεβαιωθεί η επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, τότε ο πληθωρισμός θα ξεφουσκώσει επειδή η τιμή των μετάλλων, του ξύλου και άλλων πρώτων υλών θα μειωθεί ξανά», κρίνει ο Bruno De Moura Fernandes. Αυτό το φαινόμενο είναι ήδη ορατό σε ορισμένα μέταλλα. «Η επιβράδυνση στην κινεζική αγορά ακινήτων οδήγησε σε πτώση της τιμής του σιδήρου καθώς η κατοικία αρχίζει να μειώνεται», σημειώνουν οικονομολόγοι του οίκου αξιολόγησης Fitch.